فایرفاکس در سال‌های اخیر شرایط جالبی نداشته است؛ در حالی‌که کروم شما را به اکوسیستم گوگل متصل می‌کند و اینترنت اکسپلورر و سافاری هم مرورگرهای پیش‌فرض ویندوز و OS X هستند فایرفاکس باید آن‌قدر خوب باشد که توجه کاربران را برای دانلود یک مرورگر جانبی جلب کند.
در مطلب گذشته و در بحث آموزش مقدماتی html به طور مختصر کلیاتی از این زبان را با هم مرور کردیم، اکنون می خواهیم یک گام به جلو بگذاریم و این بار تگ های اصلی ایجاد کننده صفحات وب را بررسی کنیم؛ سعی خواهیم کرد که آموزش ها مختصر و مفید، همراه با مثال باشند تا از روند کلیشه ای و خسته کننده کتابها و سایتهای مشابه اجتناب کنیم؛ لطفا توجه نمائید، تصور ما بر این است که شما در حال آموزش برنامه نویسی وب از ابتدا هستید لذا ممکن است نکاتی به نظر ساده را نیز توضیح دهیم و یا مثال ها در حد مقدماتی باشند.
تگ چیست؟
تگ از نظر لغوی به معنی برچسب است، اما در زبان های برنامه نویسی و از جمله در html، تگ ها به معنی کدهای تعریف شده این زبان هستند که معمولا به صورت دو قسمتی به کار می روند، قسمت اول نشانگر شروع تگ و قسمت دوم نشانگر پایان آن است، هر قسمت نیز بین علامت های <> محصور شده است، ذکر این نکته نیز ضروری است که بعضی تگ های html تک قسمتی و یکتا هستند، مانند تگ های مربوط به خط یا فاصله.
- تگ head ، title ، html و body
کدهای وب بین تگ های html و body ساخته می شوند و تگ head دارای قابلیتهایی خاص جهت معرفی آن صفحه، قرار دادن تیتر صفحه (تگ title)، ایمپورت فایل های css و جاوا اسکریپت (javascript)، متاتگ ها (metatags) و... است، تقریبا در تمام صفحات وب، این تگ ها را خواهید یافت، چرا که چارچوب اصلی یک صفحه وب را تعریف می کنند و از اهمیت زیادی برخوردارند.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>آموزش اچ تی ام ال گروه گیک لرنینگ </title> <!-- http://Unit-Sardroud.blog.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> این یک سند اچ تی ام ال ساده است! </body> </html>
سرتیترهاتگ های فوق جهت معرفی سرتیترها (header) به کار می روند و نشان دهنده میزان اهمیت محتوای درون خود هستند، تگ h1 بیشترین اهمیت و به ترتیب تا h6 کم ترین اهمیت را دارند، امروزه به دلیل اینکه موفقیت در وب تا حدود زیادی به سازگاری یک سایت با موتورهای جستجو بستگی دارد، توصیه می شود حتما از تگ های مربوط به سرتیترها جهت قابل فهم شدن مطالب مهم برای ربات های خزنده، استفاده شود، ذکر این نکته نیز ضروری است که در استفاده از تگ های h1 تا h6، ترتیب آنها باید از با اهمیت ترین (h1) به کم اهمیت ترین (h6) از بالای صفحه به پائین آن باشد.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>آموزش اچ تی ام ال گروه گیک لرنینگ </title> <!-- http://Unit-Sardroud.blog.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> <h1>این یک متن اچ تی ام ال تیتر شده است!</h1> </body> </html>
br و hr دو تگی هستند که از آنها برای ایجاد فاصله و خط استفاده می شود، استفاده از این دو تگ به جهت موارد کاربرد زیاد، در صفحات html به وفور تکرار می شود، از طرفی همانطور که پیش تر گفتیم، این تگ ها یکتا هستند و قسمت دوم ندارند.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>آموزش اچ تی ام ال گروه گیک لرنینگ </title> <!-- http://Unit-Sardroud.blog.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> <h1>این یک متن اچ تی ام ال تیتر شده است!</h1> <br /> <h2>این یک متن اچ تی ام ال تیتر شده با h2 است!</h2> <hr /> </body> </html>
اچ تی ام ال (HTML) یا hypertext markup language، زبانی است که تقریبا تمام کسانی که دستی در دنیای وب دارند با آن آشنا هستند یا لااقل اسم آن را بارها شنیده اند، زبانی که به جرات می توان گفت یکی از آسان ترین و کاربردی ترین ها در جهان است که از سال 1980 میلادی تا امروز همواره روندی رو به رشد داشته، در اهمیت آن همین بس که حاصل کدنویسی برنامه نویسان وب، نهایتا به صورت خروجی HTML و در مرورگر کاربران نشان داده خواهد شد؛ لذا نقطه آغاز یادگیری برنامه نویسی وب، آموزش این زبان است، برای آشنایی بیشتر چند تگ ساده را در ادامه بررسی می کنیم.
برنامه Notepad را باز کنید و کد زیر را در آن کپی نمائید:
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>من یک صفحه اچ تی ام ال هستم </title> <!-- http://geeklearning.ir --> </head> <body> <h1>اولین صفحه من</h1> <p>اولین پاراگراف من</p> </body> </html>
اکنون فایلتان را با پسوند html و با یونیکد utf-8 ذخیره نمائید (برای این کار به جای پسوند txt، پسوند html را جایگزین کنید و در قسمت Encoding عبارت UTF-8 را انتخاب کنید)، حاصل اولین کدتان را در یک مرورگر وب ببینید!
توضیح:
- عبارت DOCTYPE html PUBLIC و مقادیر آن برای راهنمایی کردن مرورگرهای وب جهت پردازش صحیح صفحه مورد نظر است.
- تگ head و body جز اصلی ترین تگ های اچ تی ام ال است که سازنده یک صفحه به شمار می روند، درون تگ head می توان از مقادیر meta تگ ها استفاده کرد.
- تگ title برای نمایش عنوان صفحه در مرورگر لازم است.
- تگ h1 نشان گر سرتیتر ها است که می تواند مقادیری تا h6 داشته باشد.
- تگ p در کدهای اچ تی ام ال نشانگر پاراگراف است.
- اکثر تگ های اچ تی ام ال با افزودن یک (/) بسته می شوند و البته برخی نیز یکتا هستند (مثلا </ br>).
نکته 1: هدف از ایجاد زبانی به نام html یا hypertext markup language در وب، در واقع به ضرورت ایجاد استانداردی تعریف شده برای یکسان سازی و سهولت کار برمی گردد، این زبان توسط کنسرسیوم جهانی وب یا w3c توسعه یافته و امروزه تبدیل به استانداردی فراگیر گشته است که توسط انواع مختلف مرورگرها و واسطه های کاربری (کامپیوتر، تلفن همراه و...)، قابل پردازش است.
نکته 2: html در حقیقت یک زبان برنامه نویسی نیست، بلکه بیشتر شبیه یک قرار داد با پیروی از اصولی منظم است، چرا که محدود به تگ ها و دستور عمل های خاصی است و خارج از چارچوب تعریف شده خود، قدرت مانور ندارد، اما از این جهت که زبان تفهیم خواسته های برنامه نویس از مرورگر تلقی می شود، اهمیت زیادی دارد، یعنی وقتی در وب برنامه ای به یک زبان که در سرور اجرا می شود (مانند php) می نویسیم، هدف، هر چه که باشد، نهایتا معمولا باید خروجی خود را در بستر html به مرورگر انتقال دهیم.
