نمایش یک تصویر در صفحات سایت ها، وبلاگ ها و در کل امکان نمایش تصویر در وب را میسر می کند، در کنار تگ img به عنوان تگی کلیدی، می توان از عناصر دیگری از جمله alt، title، map، area، border و... استفاده کرد که قابلیت های بیشتری در نحوه نمایش و کنترل رفتارهای رویدادی (مانند تعیین محل کلیک کاربر) در اختیارمان قرار می دهند، از این رو در ادامه آموزش های مقدماتی HTML، این مطلب را اختصاص داده ایم به نحوه کاربرد تگ img و نمایش تصاویر در HTML.
از تگ img برای نمایش یک تصویر در وب استفاده می شود، این تگ معمولا به همراه src می آید و src در واقع مخفف source یا منبع تصویر است که در اینجا معمولا آدرس کامل تصویر یا آدرس آن به صورت دایرکتوری مد نظر است، مثال زیر نحوه نمایش یک تصویر ساده را در وب نشان می دهد.
<img src="example-image.jpg" />
برای اینکه مرورگر به نحو درستی تصاویر را نشان دهد، باید در کنار تگ img از خاصیت های جانبی آن استفاده کنیم، اولین خاصیت، ویژگی alt یا متن جایگزین تصویر است، alt در واقع متنی است که اگر تصویر به هر دلیل نشان داده نشود، داخل کادر خالی آن، به نمایش در می آید و به نوعی راهنمای کاربران است تا از محتوای آن تصویر، با خبر شوند.
<img src="example-image.jpg" alt="example-image" />
علاوه بر alt که متن جایگزین تصویر است، از عنصر title می توان برای هنگامی که کاربر ماوس را روی تصویر می برد، جهت نمایش یک پیام به صورت توصیف (tooltip) استفاده کرد، درون این ویژگی از متنی برای توضیح ماهیت تصویر استفاده کنید
<img src="example-image.jpg" alt="example-image" title="نمایش تصویر در html" />
برای اینکه ارتفاع و عرض تصویر خود را تعریف کنید، از دو ویژگی width و height در کنار سایر ویژگی های تگ img استفاده کنید، این کار مخصوصا از نظر سئو و موتورهای جستجو اهمیت زیادی دارد.
<img src="example-image.jpg" alt="example-image" title="نمایش تصویر در html" height="100" width="200" />
از border مخصوصا در مواقعی که به تصویر خود لینک می دهید، می توان برای حذف حاشیه ها استفاده کرد، در برخی مرورگر ها وقتی یک تصویر را به صورت لینک شده درمی آورید، به صورت پیش فرض نواری آب رنگ به عنوان حاشیه تصویر در نظر گرفته می شود، برای حذف این حالت می توانید مقدار صفر را برای border در نظر بگیرید، به مثال زیر توجه کنید.
<img src="example-image.jpg" alt="example-image" title="نمایش تصویر در html" height="100" width="200" border="0" />
ویژگی هایی که پیش تر گفتیم، معمولا برای تصاویر معمولی در صفحات وب کفایت می کنند، اما برای مواردی پیشرفته تر می توان از خاصیت usemap و area برای تعریف نقاط قابل کلیک در یک تصویر استفاده کرد، گاهی نیاز به این داریم که بیش از چند لینک را در یک تصویر قرار دهیم یا بخش خاصی از آن را قابل کلیک شدن کنیم، این دسته از تنظیمات با ویژگی usemap و area در تگ img بر روی تصاویر قابل اعمال هستند.
<img src="example-image.jpg" alt="example-image" title="نمایش تصویر در html" height="100" width="200" border="0" usemap="#img-map" /> <map name="img-map" id="img-map"> <area shape="circle" coords="100,20,0" alt="تصویر دایره ای" href="image-html.html" /> <area shape="poly" coords="130,20,4,8,0,3" alt="تصویر چند ضلعی" href="image-html.html" /> <area shape="rect" coords="130,20,4,0" alt="تصویر مستطیل مربع" href="image-html.html" /> </map>
نکته مهم در این حالت، استفاده درست از شکل اشیائی است که می خواهیم قابل کلیک شدن باشند، سه مقدار circle ،poly و rect برای قسمت shape در area کاربرد دارند.
- rect به معنی rectangle یا مربع مستطیل است.
- poly یک شیء چند ضلعی است.
- circle برای ترسیم محیط قابل کلیک شدن به شکل دایره کاربرد دارد.
برای اینکه نقاط قابل کلیک شدن را به درستی برای تصاویر تعریف کنید، باید با نحوه مقدار دهی صحیح برای شکل های متفاوت، آشنا باشید.
- برای اشیاء rect یا مربع مستطیلی شکل، از چهار عدد به عنوان گوشه چپ - بالا و راست - پائین استفاده می شود، در واقع شما میزان فاصله سمت چپ و بالای تصویر و همچنین سمت راست و پائین تصویر را برای قابل کلیک بودن تعریف می کنید.
<area shape="rect" coords="0,0,13,16" href="http://www.geeklearnimg.ir">
- برای اشیاء چندگانه یا poly باید از 6 مقدار استفاده کنید، این مقادیر موقعیت محل قابل کلیک شدن را نشان می دهند.
<area shape="poly" coords="13,0,11,3,7,12" href="http://wwwgeeklearning.ir">
- نهایتا برای اشیاء دایره ای شکل یا circle کافی است دو مقدار را تعیین کنید، البته برای تعیین انحراف از مرکز دایره، مقدار سومی نیز می توان تنظیم کرد که به فرض دایره را به شکل بیضی تبدیل می کند.
<area shape="circle" coords="30,14,3" href="http://www.geeklearning.ir">
برای دیدن تمام ویژگی هایی که در این آموزش مرور کردیم به صورت آنلاین، می توانید از کد و پیش نمایش زیر استفاده کنید.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>گروه گیک لرنینگ | نمایش یک تصویر در وب</title> <!-- http://www.geeklearning.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> <img src="example-image.jpg" alt="example-image" title="نمایش تصویر در html" height="194" width="259" border="0" usemap="#img-map" /> <map name="img-map" id="img-map"> <area shape="rect" coords="0,0,100,100" alt="تصویر مستطیل مربع" href="http://www.geeklearning.ir" /> </map> <hr /> برای دیدن ویژگی map و area کافی است ماوس خود را بر روی گوشه بالای سمت چپ تصویر ببرید. </body> </html>
در مطالب قبلی از بخش آموزش مقدماتی html، با مباحث زیادی آشنا شدیم، از تگهای اصلی و کلیدی صفحات وب گرفته تا کار با پاراگراف و متن، اما در این مطلب می خواهیم آموزش ها را با بحث فونت و استایل خطی در html ادامه دهیم، البته بد نیست متذکر شویم که این بخش از آموزش html جنبه کاربردی کمتری دارد، چرا که امروزه بیشتر از css برای تعریف فونت و از استایل خارجی به جای استایل خطی استفاده می کنند، با این حال دانستن مسائل از مقدمات، لازمه گام نهادن به مراحل بالاتر است، لذا اگر می خواهید مباحث را به طور کامل بیاموزید با ادامه آموزش همراه ما باشید.
فونت در html به صورت تگ های خطی قابل تعریف است، تگی که برای تعریف فونت استفاده می شود <font> و <font/> هستند، به مثال زیر توجه کنید:
<font>متن داخل تگ فونت</font>
درون این تگ می توان ویژگی هایی را اضافه کرد که عبارتند از ویژگی face، dir، color، lang، size، class و id که به تفصیل راجب آنها خواهیم گفت.
face در html در واقع عملکردی شبیه عنصر font-family در css دارد، هر دوی این عناصر برای ایجاد و تعریف خانواده ای از فونت ها و نسبت دادن آن به عبارات و متن زیر مجموعه خود کاربرد دارند، چون بحث ما در اینجا آموزش html است، از طرح مبحث css آن خودداری می کنیم و توجه شما را به نحوه به کار بردن این عنصر در مثال زیر جلب می کنیم.
<font face="Tahoma, Geneva, sans-serif"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف فونت در html است! </font>
مقادیر font face می تواند از خانواده فونت های وب باشد، مثلا مقادیر Arial, Helvetica, sans-serif یا Tahoma, Geneva, sans-serif و...
dir برای مشخص کردن جهت نوشتاری حروف به کار می رود، برای حروف از راست به چپ (مثل زبان فارسی) از مقادیر rtl و برای حروف چپ به راست (مثل زبان انگلیسی) از مقادیر ltr استفاده می شود، این ویژگی در css با direction تنظیم می شود
<font face="Arial, Helvetica, sans-serif" dir="rtl"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف فونت در html است! </font>
برای نسبت دادن رنگ های مختلف به متن داخل تگ font از عنصر color استفاده می کنیم، مقادیر این عنصر می تواند رنگ های عادی مثل red، blue، green و ... یا مقادیری به صورت کدهای هگز باشد مثلا 666666# یا 3366CC# و...، این ویژگی نیز در css با نامی مشابه یعنی color قابل تعریف است.
<font face="Arial, Helvetica, sans-serif" dir="rtl" color="#666666"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف متن در html است! </font>
از این تگ برای مشخص کردن زبان متنی که در تگ font به کار رفته است استفاده می کنند، البته به کار بردن آن جزء در مواردی استثنایی الزامی نیست، مقادیر آن نیز با استاندارد نماد دو حرفی زبان رسمی کشورها تکمیل می شود.
<font face="Arial, Helvetica, sans-serif" dir="rtl" color="#666666" lang="fa"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف فونت در html است! </font>
برای تعیین اندازه متن داخل تگ font از عنصر size استفاده می کنند، مقادیر این عنصر به صورت اعداد صحیح معمولا از یک تا هفت (1 2 3 و... 7) و یا به صورت اعداد صحیح به اضافه + از یک تا شش (1+ 2+ 3+ و... 6+) و همچنین به صورت منفی از منفی یک تا منفی 6 (1- 2- 3- و... 6-) قابل تنظیم است، این ویژگی در css با عنصر font-size تعریف می شود.
<font face="Arial, Helvetica, sans-serif" dir="rtl" color="#666666" lang="fa" size="+1"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف فونت در html است! </font>
اکثر تگ های html این قابلیت را دارند که با کدها و استایل های css تنظیم شوند، لذا تگ font نیز از این قاعده مستثنی نیست و همانطور که پیشتر گفتیم، اصولا کار با ویژگی هایی که با css قابل تعریف هستند، به صورت تگ های html کاربردی و مورد قبول نیست (و باید آنها را با css تنظیم نمود)، اما جهت آگاهی از چند و چون کار بد نیست با آنها آشنایی داشته باشیم.
<font face="Arial, Helvetica, sans-serif" dir="rtl" color="#666666" lang="fa" size="+1" class="your-class" id="your-id"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف فونت در html است! </font>
همانطور که پیشتر گفتیم، تگ های html قابلیت استفاده از استایل css را درون خود دارند، استایل های css نیز به سه شیوه قابل تعریف هستند، به صورت خطی و درون تگ html، به صورت غیر خطی اما درون کدهای html و نهایتا به صورت ایمپورت فایل خارجی در صفحه؛ آنچه در این آموزش به آن خواهیم پرداخت، استایل خطی درون تگ های html است.
درون تگ های html استایل خطی را با قرار دادن style و تنظیم مقادیر داخل آن، تعریف می کنند، تمام ویژگی هایی که در css قابل دسترسی هستند، در داخل stlye خطی نیز قابل تعریف شدن است.
<font style="font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; direction:rtl; color:#333; font-size:14px; display:block;"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف استایل در html است! </font>
در زیر کد و پیش نمایشی از آن را جهت آشنایی بیشتر با نحوه استفاده از تگ font و style در html قرار داده ایم که می توانید از آن استفاده کنید.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>گروه گیک لرنینگ | نحوه تعریف فونت و استایل در html</title> <!-- http://www.geeklearning.ir --> </head> <body> <font face="Arial, Helvetica, sans-serif" dir="rtl" color="#666666" lang="fa" size="+1" class="your-class" id="your-id"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف فونت در html است! </font> <br /> <font style="font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; direction:rtl; color:#333; font-size:14px; display:block;"> این یک متن جهت آزمایش نحوه تعریف استایل در html است! </font> </body> </html>
در مطلب گذشته و در بحث آموزش مقدماتی html به طور مختصر کلیاتی از این زبان را با هم مرور کردیم، اکنون می خواهیم یک گام به جلو بگذاریم و این بار تگ های اصلی ایجاد کننده صفحات وب را بررسی کنیم؛ سعی خواهیم کرد که آموزش ها مختصر و مفید، همراه با مثال باشند تا از روند کلیشه ای و خسته کننده کتابها و سایتهای مشابه اجتناب کنیم؛ لطفا توجه نمائید، تصور ما بر این است که شما در حال آموزش برنامه نویسی وب از ابتدا هستید لذا ممکن است نکاتی به نظر ساده را نیز توضیح دهیم و یا مثال ها در حد مقدماتی باشند.
تگ چیست؟
تگ از نظر لغوی به معنی برچسب است، اما در زبان های برنامه نویسی و از جمله در html، تگ ها به معنی کدهای تعریف شده این زبان هستند که معمولا به صورت دو قسمتی به کار می روند، قسمت اول نشانگر شروع تگ و قسمت دوم نشانگر پایان آن است، هر قسمت نیز بین علامت های <> محصور شده است، ذکر این نکته نیز ضروری است که بعضی تگ های html تک قسمتی و یکتا هستند، مانند تگ های مربوط به خط یا فاصله.
- تگ head ، title ، html و body
کدهای وب بین تگ های html و body ساخته می شوند و تگ head دارای قابلیتهایی خاص جهت معرفی آن صفحه، قرار دادن تیتر صفحه (تگ title)، ایمپورت فایل های css و جاوا اسکریپت (javascript)، متاتگ ها (metatags) و... است، تقریبا در تمام صفحات وب، این تگ ها را خواهید یافت، چرا که چارچوب اصلی یک صفحه وب را تعریف می کنند و از اهمیت زیادی برخوردارند.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>آموزش اچ تی ام ال گروه گیک لرنینگ </title> <!-- http://Unit-Sardroud.blog.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> این یک سند اچ تی ام ال ساده است! </body> </html>
سرتیترهاتگ های فوق جهت معرفی سرتیترها (header) به کار می روند و نشان دهنده میزان اهمیت محتوای درون خود هستند، تگ h1 بیشترین اهمیت و به ترتیب تا h6 کم ترین اهمیت را دارند، امروزه به دلیل اینکه موفقیت در وب تا حدود زیادی به سازگاری یک سایت با موتورهای جستجو بستگی دارد، توصیه می شود حتما از تگ های مربوط به سرتیترها جهت قابل فهم شدن مطالب مهم برای ربات های خزنده، استفاده شود، ذکر این نکته نیز ضروری است که در استفاده از تگ های h1 تا h6، ترتیب آنها باید از با اهمیت ترین (h1) به کم اهمیت ترین (h6) از بالای صفحه به پائین آن باشد.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>آموزش اچ تی ام ال گروه گیک لرنینگ </title> <!-- http://Unit-Sardroud.blog.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> <h1>این یک متن اچ تی ام ال تیتر شده است!</h1> </body> </html>
br و hr دو تگی هستند که از آنها برای ایجاد فاصله و خط استفاده می شود، استفاده از این دو تگ به جهت موارد کاربرد زیاد، در صفحات html به وفور تکرار می شود، از طرفی همانطور که پیش تر گفتیم، این تگ ها یکتا هستند و قسمت دوم ندارند.
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>آموزش اچ تی ام ال گروه گیک لرنینگ </title> <!-- http://Unit-Sardroud.blog.ir --> <style type="text/css"> body{ font-family:Tahoma, Geneva, sans-serif; font-size:12px; direction:rtl; } </style> </head> <body> <h1>این یک متن اچ تی ام ال تیتر شده است!</h1> <br /> <h2>این یک متن اچ تی ام ال تیتر شده با h2 است!</h2> <hr /> </body> </html>
اچ تی ام ال (HTML) یا hypertext markup language، زبانی است که تقریبا تمام کسانی که دستی در دنیای وب دارند با آن آشنا هستند یا لااقل اسم آن را بارها شنیده اند، زبانی که به جرات می توان گفت یکی از آسان ترین و کاربردی ترین ها در جهان است که از سال 1980 میلادی تا امروز همواره روندی رو به رشد داشته، در اهمیت آن همین بس که حاصل کدنویسی برنامه نویسان وب، نهایتا به صورت خروجی HTML و در مرورگر کاربران نشان داده خواهد شد؛ لذا نقطه آغاز یادگیری برنامه نویسی وب، آموزش این زبان است، برای آشنایی بیشتر چند تگ ساده را در ادامه بررسی می کنیم.
برنامه Notepad را باز کنید و کد زیر را در آن کپی نمائید:
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=utf-8" /> <title>من یک صفحه اچ تی ام ال هستم </title> <!-- http://geeklearning.ir --> </head> <body> <h1>اولین صفحه من</h1> <p>اولین پاراگراف من</p> </body> </html>
اکنون فایلتان را با پسوند html و با یونیکد utf-8 ذخیره نمائید (برای این کار به جای پسوند txt، پسوند html را جایگزین کنید و در قسمت Encoding عبارت UTF-8 را انتخاب کنید)، حاصل اولین کدتان را در یک مرورگر وب ببینید!
توضیح:
- عبارت DOCTYPE html PUBLIC و مقادیر آن برای راهنمایی کردن مرورگرهای وب جهت پردازش صحیح صفحه مورد نظر است.
- تگ head و body جز اصلی ترین تگ های اچ تی ام ال است که سازنده یک صفحه به شمار می روند، درون تگ head می توان از مقادیر meta تگ ها استفاده کرد.
- تگ title برای نمایش عنوان صفحه در مرورگر لازم است.
- تگ h1 نشان گر سرتیتر ها است که می تواند مقادیری تا h6 داشته باشد.
- تگ p در کدهای اچ تی ام ال نشانگر پاراگراف است.
- اکثر تگ های اچ تی ام ال با افزودن یک (/) بسته می شوند و البته برخی نیز یکتا هستند (مثلا </ br>).
نکته 1: هدف از ایجاد زبانی به نام html یا hypertext markup language در وب، در واقع به ضرورت ایجاد استانداردی تعریف شده برای یکسان سازی و سهولت کار برمی گردد، این زبان توسط کنسرسیوم جهانی وب یا w3c توسعه یافته و امروزه تبدیل به استانداردی فراگیر گشته است که توسط انواع مختلف مرورگرها و واسطه های کاربری (کامپیوتر، تلفن همراه و...)، قابل پردازش است.
نکته 2: html در حقیقت یک زبان برنامه نویسی نیست، بلکه بیشتر شبیه یک قرار داد با پیروی از اصولی منظم است، چرا که محدود به تگ ها و دستور عمل های خاصی است و خارج از چارچوب تعریف شده خود، قدرت مانور ندارد، اما از این جهت که زبان تفهیم خواسته های برنامه نویس از مرورگر تلقی می شود، اهمیت زیادی دارد، یعنی وقتی در وب برنامه ای به یک زبان که در سرور اجرا می شود (مانند php) می نویسیم، هدف، هر چه که باشد، نهایتا معمولا باید خروجی خود را در بستر html به مرورگر انتقال دهیم.
